A så fine, så, prillen - en samtale med Sigmund Løvåsen.

Ansvarlig redaktør i Den lille rødstrupe, Fred Uno Annesen Huvenes, tok turen til Trysil for å ta en prat med forfatteren Sigmund Løvåsen. Her er intervjuet! God fornøyelse!

Vi sitter på Nybersund Idrettslag sin stadion Sundbanen i Trysil. Gressmatta er kledd i hvitt av all den snøen som har falt i det siste. Tribunen er snøtung og vi har måket oss en litt plett som vi sitter på. Vi knasker sjokolade og drikker solbærtoddy på termos. Dette er rammen rundt et intervju med forfatteren Sigmund Løvåsen som kom med sin tredje bok tidligere i år.

Forfatterrollen

Først og fremst vil jeg gratulere deg med gode skussmål for dine tre bøker. Først for debuten Nyryddinga. Senere for teaterstykket Daga som gikk sin seiersgang i Hedmark og med en liten tur innom Oslo. Og sist men ikke minst den oppmerksomheten som er gitt i og med utgivelsen av romanen Brakk. Bedre start på sin karriere som forfatter kan man knapt nok få. Jeg vil derfor spørre deg om hva alt dette oppstusset omkring dine bøker har gjort med deg som person, så vel som forfatter?

Eg håpar det ikkje har gjort så altfor mykje med meg som person. Sjølv om så klart alt ein opplever og er med på vil forme ein. Som forfattar vil ein kanskje heller ikkje at all virak rundt ei bokutgjeving skal verke inn på kva ein skriv. Men det gjer det. Dagar med tvil fins det mange av på skriverommet, og da kjennes det godt å få positiv merksemd som bra kritikkar og prisar og slikt. Ein får meir tru på det ein driv med, og kanskje ein vågar meir neste gong ein skal skrive ei bok. I alle fall kjenner eg det slikt. Får ein negativ kritikk, kan det enten ta i frå ein motet til å halde fram, eller det kan føre til at ein vil halde fram med sitt berre på faen.

Jeg tenker på Kristofer Uppdal, Tarjei Vesaas, Olav Duun, Per Petterson og blant annet Sigurd Hoels Veien til verdens ende når jeg leser bøkene dine. Alle beskriver menn i alle aldere som arbeider i skogen og langs veien. Hvor mye inspirasjon har du hentet fra disse forfatterne? Har du noen litterære forbilder?

Eg har lese både Uppdal, Vesaas, Duun og Petterson med stor glede, og da særleg Vesaas, som er den eg kjenner meg mest i slekt med. Men om ein tar Vesaas og Duun, så kan ein jo spørje seg om eg er mest litterært påverka, eller om det berre er at eg skildrar same type miljø og har noko av same erfaringsgrunnlag. Men eg er absolutt innlest på den nynorske litt eldre litteraturen.

Når man leser bøkene dine, først og fremst de to romanene, så tenker at jeg disse vil stå som en påla i norsk litteratur. Hvilke tanker gjør du deg om dine egne bøker og hvilken framtid de har?

Det er noko eg tenkjer på av og til. Det er utruleg vanskeleg å seie noko om kva slags bøker frå vår samtid som blir ståande. Kanskje blir dei som er store i dag, heilt borte om nokre år. Kanskje blir andre oppdaga etter sin død. Ingen veit, og bra er det. Men eg håpar å ha skildra noko frå vår samtid som folk kan gå tilbake til for å få eit bilde av landbruk og gardsdrift på slutten av 1900-talet. Bøker er jo også dokumentasjon av samtid.

Det er noe rotekte med måten du skriver på. Man får følelsen av å kjenne svetten, den tunge pusten til Geir som arbeider seg gjennom sorgen. Samtalene er varme og naturlige. Mange andre nyklekte forfattere virker noe eplekjekke og blærete i måten å ordlegge seg på, hvor har du denne lune forfatterstemmen fra? Sagt på en annen måte: man blir ikke en ordkunstner over natta, hvor har du lært deg å beherske den stilsikre skrivingen som du gjør?

Det er vanskeleg å seie kvar ein har ting frå. Men lesing, det å trene seg til å bli ein god lesar, det er det som er viktigast for ein forfattar. Året ved Forfattarstudiet i Bø var eit viktig år for meg. Der blir ein trent som kritisk lesar av både eigne og andres tekstar. Så kan ein så klart håpe ein har ein slags språkleg musikalitet liggande i bakhovudet frå før.

Til slutt, ni kjappe spørsmål:

1. På smussomslaget av Brakk er det en samling med stein og et nærbilde av et dyrehode. Er det en sau eller geit?

Det er ei geit. Mange har klaga på det ettersom det bare er sauer i boka, men eg synes det er fint. Det viktigaste er at det er eit dyreauge.

2. Geir hadde en kamerat som het Finn. Hvor ble det av ham?

Det vart dessverre ikkje plass åt han i denne boka. Det er slik det er med oppfølgjarbøker, ein må konsentrere seg om å skapa ei god bok som kan stå på eigne bein, og da må ting frå førre bok vike.

3. Hvilken bok har betydd mest for deg? Hvorfor?

Fuglane av Tarjei Vesaas. Det er ei stor bok, og det var ein av dei første romanen eg las som verkeleg fengsla meg.

4. Hva leser du nå?

Akkurat no les eg Pan av Knut Hamsun. Mykje skog. Ein del kjærleik. Ei god bok.

5. Har du drevet noen form for idrett? Eg dreiv med skyting i ti år frå eg var sju til eg var sytten.

No er det berre skigåing av og til for å mjuke opp stive skriveskuldre.

6. Er sporten en rosa del som du kaster i pappinnleveringen uten å titte på den eller finleser du tabeller og sportslige uttalelser?

Eg kjøper sjeldan aviser som har sportsbilag, men når eg gjer det så går det nok i søpla ja.

7. Hvilken fotballkamp er den siste du så?

Det var ein kamp mellom Slettås og Vestby i bedriftsserien. Etterpå var det hæla i taket på lokalet på Slettås.

8. Hva er ditt forhold til fotballaget Cheltenham Town?

Eg er sjølvsagt stor fan. Eg har ikkje fått følgt med i det siste, men no når det har roa seg litt kring boka, så er eg tilbake.

9. Hvordan tror du det går for Cheltenham Town i år? Rykker de opp eller vil de bli værende i engelsk 4.divisjon?

Dei blir nok i 4. divisjon eit år til. Men til neste år skal dei opp!

På tide å tenke på hjemturen

Med disse spådomsord reiser vi oss fra de kaldklaka bordplatene, pakker sammen sakene våre og beveger oss nedover til Trysil sentrum. Her finner vi boka hans Brakk i tettstedets bokhandel. Cheltenhams skjebne må derfor vike for en stund. I sentrum av en flokk med kunder får den godt likte forfatteren skryt av sine sambygdinger, slik han har fått omkring i hele Norge.

Jeg trekker meg tilbake i et hjørne og finner ut at denne bokhandelen også har en leketøysforretning, et antikvariat på loftet og en tippebenk innerst i lokalet. Oppglødd av Løvåsens hjemmeseier går jeg til tippebenken og krysser av for en klar hjemmeseier for Cheltenham Town på langoddsen. Med dette sier jeg takk og farvel, og på gjensyn med forfatteren Sigmund Løvåsen og tettstedet Trysil. Om en måned spiller Nybergsund i 2. divisjon i det norske seriesystemet. På samme tid spiller Cheltenham Town i engelsk 3.divisjon?

Bøker utgitt av Sigmund Løvåsen på Det norske Samlaget:

Nyryddinga, roman, 2003. I heftet utgave fra 2004.
Daga, skuespill, 2004.

Brakk, roman, 2006.

Bildet av Trysil er hentet fra hjemmesiden til Trysil kommune.
Bildet av Sigmund Løvåsen er hentet fra Det norske Samlaget.
Omslagsbildet av Nyryddinga er hentet fra Det norske Samlaget.
Omslagsbildet av Daga er hentet fra Det norske Samlaget.

Omslagsbildet av Brakk er hentet fra Det norske Samlaget.

Denne teksten er hentet fra den offisielle hjemmesiden til Norwegian Robins: Cheltenham.no
Publisert for første gang, våren 2006.